65 deprem tek tek incelendi! İşte 6 Şubat'ta gökyüzünde beliren mavi ışığın sebebi
Kahramanmaraş merkezli depremlerde birçok kişi gökyüzündeki esrarengiz mavi ışıklara şahitlik etti. Bunun bir benzeri 1999'daki Gölcük Depremi esnasında da ortaya çıkmıştı. Peki bugüne kadar hakkında sayısız iddia ortaya atılan konuya bilim dünyası nasıl bir açıklama getiriyor? İşte 20'nci yüzyıl öncesine kadar genellikle uzaylılarla ilişkilendirilen 'deprem ışıkları'nın meydana gelme sebebi.
Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki depremlerde birçok kişi gökyüzünde beliren değişik renkli ışıklara şahitlik etti. 17 Ağustos 1999'da Gölcük'te meydana gelen depremden sonra da uzun bir süre gündemi işgal eden 'deprem ışıkları' hakkında bugüne kadar birçok iddia ortaya atıldı. Peki deprem esnasında video çeken vatandaşların kamerasına yansıyan gökyüzündeki gizemli ışıkların sırrı ne? İşte uzman yorumuyla birlikte 'deprem ışıkları' gerçeği.
Deprem ışıkları bugüne dek birçok araştırmacının dikkatini çekti. Hemen hemen herkesin ortak fikri, fayların hareketi sebebiyle birbirine çarpan kayaların oluşturduğu mekanik gerilimin elektriksel yükler açığa çıkardığı ve bu yüklerin yukarı yönlü hareket ederek atmosfer ile etkileşime girip ışık oluşturduğunu yönünde oldu. Freund, deprem sırasında ışığın oluşma sebebini şu şekilde açıkladı:
"Bir depremin mekanik gerilimi kayaya çarptığında kimyasal bağların kırılmasına sebep olarak pozitif elektrik yükünden meydana gelen boşluklar ortaya çıkarır. Bu p boşlukları faydan yüzeye yatay biçimde akabiliyor ve ışık meydana getirebilen kuvvetli bölgesel elektrik alanları tetikliyor. P-boşlukları, normal koşullar altında uyku halinde duruyor ancak depremler sırasında uyandıklarında kayalar ışıldayıp parlamaya başlıyor."
Deprem ışıklarıyla ilgili bilim insanlarının teorileri birbirleriyle her zaman aynı olmadığı için deprem ışıklarının neden ve nasıl olduğuyla ilgili çelişkiler günümüzde kısmen de olsa devam ediyor. DEPREM IŞIKLARI ÖNCEDEN UYARABİLİR Mİ?
Deprem ışıklarının yalnızca deprem esnasında değil, depremin öncesinde de gerçekleştiğinin tespit edilmesinin ardından uzmanlar harekete geçti ve bu ışıklar sayesinde deprem öncesinde vatandaşların uyarılıp uyarılamayacağının üzerinde duruldu.
Birleşik Krallık merkezli haftalık bilimsel dergi Nature'de yayımlanan bir makalede, 6 Nisan 2009'da İtalya'nın Abruzzo bölgesinde meydana gelen 6.3 büyüklüğündeki yıkıcı depremden hemen önce L'Aquila kenti yakınlarında bir adam sabahın erken saatlerinde mutfakta bulunan eşyalardan beyaz ışıkların yansıdığını görüp güvenlik amacıyla ailesini dışarı çıkardığına yer verildi. Söz konusu adamın bu önlemi almasından tam iki saat sonra bölgede büyük bir deprem meydana geldiği hatırlatıldı.
eki deprem esnasında hatta öncesinde çıkan bu ışıklar gerçekten uyarıcı nitelik taşıyor mu? deprem ışıkları tam olarak hangi sebepten ötürü ortaya çıkıyor? Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fadime Sertçelik'e göre deprem esnasında gökyüzünde beliren ışıkların birçok sebebi olabilir.
Prof. Dr. Sertçelik, Türkiye'yi derinden etkileyen 1999'daki Gölcük Depremi'nde de 6 Şubat'ta 11 ili doğrudan etkileyen depremlerde de bu ışığın görüldüğünü hatırlattı. Ancak bu ışıkların her depremde gerçekleşmediğinin altını çizen Prof. Dr. Sertçelik, "Belirli bir büyüklüğün üstündeki depremlerde bu ışıklar kesin yayılır" gibi bir çıkarımın yapılamayacağını belirtti.
Gökyüzünde meydana gelen ışımalarla ilgili Prof. Dr. Fadime Sertçelik, "Işımalar her deprem anında ya da depremden sonra olmuyor. Bu ışımalar bazen deprem esnasında yüksek gerilim hattında meydana gelen patlamalardan da kaynaklanırken bazen de tıpkı 1999'daki Gölcük Depremi'nde olduğu gibi İzmit Körfezi altında biriken metallerin fayın hareketi sırasında patlama ve parlamasından kaynaklanabilir" dedi.