Siirt Milletvekili Beştaş Zorava Çayı İçin Soru Önergesi Verdi
Beştaş, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'a Zorava Çayı ile ilgili şu soruları sordu:
'Aşağıdaki sorularımın Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından Anayasa'nın 98'inci ve İçtüzüğün 99'uncu maddeleri gereğince yazılı olarak yanıtlanmasını arz ederim. 24.08.2021
Meral DANIŞ BEŞTAŞ
HDP Grup Başkanvekili
Siirt Milletvekili
Siirt'in Eruh ilçesine bağlı Kuşdalı (Şavuran) köyünden geçen Zorava Çayı'nda, 2015 yılında köylülerin tepkilerine rağmen Hidroelektrik Santrali (HES) yapıldı. Beş yıl içinde tamamlanan HES'e, yaklaşık 7-8 kilometre uzaklıkta yeni bir santral kurulmak isteniyor. Zorava'lı yurttaşların, Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporuna karşı İdare Mahkemesi'ne açtıkları dava, 2 kez yürütmeyi durdurma kararı alınmasına rağmen netice itibariyle reddedildi. Karar üzerine Danıştay'a yapılan itiraz sonucunda ise Danıştay, Siirt İdare Mahkemesi'nin 2 Aralık 2020'de aldığı 'ÇED raporunun iptali talebinin reddi' kararını köylüler lehine bozdu.
Danıştay kararında, 'Keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak, uyuşmazlığın esası hakkında alınacak rapor ile dosyadaki bilgi ve belgelerini birlikte değerlendirilmesi suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir. Bu itibarla karara esas alınabilecek nitelikte ve yeterlilikte olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak verilen davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır' diye belirtildi.
Danıştay'ın 24 Haziran'da aldığı karar üzerine dosya, 13 Temmuz'da Siirt İdare Mahkemesi'nde yeniden görüldü. Mahkeme, Danıştay'ın kararı bozma doğrultusunda ÇED raporunun iptal edilmesi yönünde karar verdi. Ancak bu kez Siirt İl Genel Meclisi harekete geçti. 4 kişinin görevden alınmasıyla HDP'nin 3, AKP'nin ise 15 üyesinin bulunduğu İl Genel Meclisi, 2 Ağustos'ta aynı bölgede HES yapılması için İmar Planı'nda değişikliğe giderek, 3'e karşı 15 oyla kabul etti. Alınan kararın askı süresi 10 Eylül 2021'de bitecek olup şayet karar geri alınmazsa Siirt halkı için yıkım niteliğinde olacak olan HES yapımı gerçekleşecek olup bunun telafisi imkansız zararlar doğuracağı açıktır.
Bu bağlamda;
- Siirt'te yapılmış olan diğer HES'lerin bugüne değin sağladığı faydalar tespit edilmiş midir?
- Siirt halkı için kamusal faydası zararından az olan projelerin gerçekleştirilme gayesi nedir?
- Zorava Çayı üzerinde bulunan diğer HES'ler için kaç metrekarelik yeşil alan tahrip edilmiştir?
- Zorava Çayı'nda yapılması planlanan HES projesi ÇES raporu usule uygun olmadığı için Danıştay tarafından iptal edilmiştir. Bu karara karşın neden imar planında değişiklik yapılmış ve HES projesi için onay verilmiştir?
- Danıştay kararı ile yerel mahkemece alınan yürütmeyi durdurma kararlarının gerekçesinde projenin ekolojik dengeyi etkileyebileceği ve bunun da telafisi imkansız zararlara neden olacağı vurgulanmasına karşın neden projede ısrar edilmektedir?
- Projeyi gerçekleştirecek olan firma belli midir? Firma ismi nedir?
- Projenin yapım bedeli ne olacaktır? Projeye ayrılacak olan bütçenin Siirt'te yeşillendirme çalışmalarına ve kentleşmeye ayrılması düşünülecek midir?
- Geçtiğimiz günlerde Kastamonu'da yaşanan sel felaketinin HES'lerden kaynaklı olduğu ortaya çıkmış olup bu bağlamda Siirt halkı için benzer tehlikelerin oluşmaması için HES projesinin iptali gündeminizde olacak mıdır?
- Kamu yararı olmayan aksine çevreye zararı mahkemece tespit edilen HES projesinin durdurulması ve olası zararların önlenmesine için Bakanlığınızın bir çalışma yapması gündemde midir?'