Puff bar tehdidi büyüyor: Aromasıyla etkiliyor, gençleri hedefliyor

Dünya genelinde ve Türkiye'de en yaygın görülen hastalıklardan biri akciğer kanseri.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) 2021'de paylaştığı verilere göre dünya genelinde yılda yaklaşık 19 milyon kişi kanser tanısı aldı ve 10 milyon civarında kişi hayatını kaybetti.

2040 yılında ise 29,5 milyon yeni vakanın görülmesinden endişe ediliyor.

Sağlık Bakanlığı'nın 2021 verilerine göre ise Türkiye'de yılda ortalama 23 bin erkek ile 4 bin 500 kadına akciğer kanseri teşhisi konuldu.

Uzmanlara göre en büyük tehdit ise sigara, elektronik sigaralar (e-sigara), tütün ısıtan cihazlar, pipo, puro ve nargile gibi ürünler.

Renkli ambalajlar, farklı tatlarla sigara içmeyenleri bile ağına düşürebiliyor

Son dönemde hekimleri en tedirgin eden durumların başında ise "puff bar" olarak bilinen, elektronik sigaraların aromatik versiyonlu olanları geliyor.

Genellikle tek kullanımlık olarak bilinen (ortalama 500 nefes) bu aletler özellikle gençler arasında hızla yayılıyor.

Vanilyadan naneye, limondan acı bibere kadar farklı tatlara sahip; renkli ve ilgi çekici ambalajları bulunan bu ürünler, denetimsiz şekilde özellikle internet üzerinden satışa sunuluyor.

Akciğer ve beyin hasarı büyüyor, 18 yaş altının tütün ürünlerine erişim yasağı deliniyor

Bu yöntemle akciğer ve beyin başta olmak üzere pek çok organdaki hasar riski büyürken, 18 yaş altındakilerin tütün ürünlerine erişim yasağı da delinmiş oluyor.

Cihaz üflendiğinde içindeki nikotin, aromatik maddeler ve diğer kimyasallar buharlaşarak solunum yoluyla alınıyor ve tıpkı konvansiyonel sigaradaki gibi akciğerler başta olmak üzere sağlık tehdidi büyüyor; satışa ilişkin sıkı önlem ihtiyacı katlanıyor.

"700 milyar dolarlık pastadan pay almayı amaçlıyorlar"

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği'nden (TÜSAD) Prof. Dr. Gazi Gülbaş, elektronik sigara üreten firmaların tütün endüstrisinin önemli bir parçası olduğunu belirterek bireylerin daha erken yaşta bağımlı olmalarına yol açıp ve daha fazla para kazanmanın hedeflendiğini söyledi.

Sigara kullanırken elektronik sigaraya geçenlerin yanı sıra hiç içmiyorken bunu tadıp bağımlı hale gelenlerin bulunduğuna dikkati çeken göğüs hastalıkları uzmanı Gülbaş, yüksek ısılı buharın hava yolu hücrelerinin duvarlarına zarar verdiği uyarısı yaptı.

"Tütünle mücadele dernekleri, tütün endüstrisinin ekonomik gücüne karşı koymakta çok etkisiz"

Elektronik sigaraların sağlık üzerindeki uzun vadeli etkileri henüz ortaya çıkmasa da en az sigara kadar zararlı olduğunun düşünüldüğünü aktaran Gazi Gülbaş, tütünle mücadele derneklerinin tütün endüstrisinin ekonomik gücüne karşı koymakta çok etkisiz kaldığını savundu.

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği, Türk Toraks Derneği, Amerikan Solunum Derneği ya da Avrupa Solunum Derneği gibi oluşumların etki güçlerinin çok sınırlı kaldığını belirten Gülbaş, elektronik sigaraların masum olduğu algısına işaret ederek tehlikenin büyüdüğünü kaydetti. 

"ABD'de tek kullanımlık e-sigara, gençler arasında 11 kat arttı"

Yasal açıklar yoluyla elektronik sigara kullanımı artıyor. Yurtdışında da durum benzer.

Gazi Gülbaş'ın aktardığına göre ABD'de yasal önlemlere rağmen aromalı, tek kullanımlık e-sigaralar gençler arasında 11 kat arttı.

Ürünün yetişkinler arasında da çok yaygın olduğunu belirten Prof. Dr. Gülbaş, ABD'de 10 milyondan fazla erişkinin içici olduğunu dile getirdi.

Bu sayının normal sigara kullanımının üçte biri olduğunu vurgulayan Gülbaş, 2003'te keşfedilen bir ürüne göre hızla yaygınlaştığı uyarısını yaptı. 

"ABD'deki vakaların yüzde 60'tan fazlası 18-34 yaş aralığında"

ABD'de bir yılda 2 bin 800'den fazla akciğer hasarına neden olan vakaların görüldüğünü de belirten Gülbaş, bu olguların yüzde 60'tan fazlasının ise 18-34 yaş aralığına ait olduğunu kaydetti.

Bir başka çalışmaya göre, ABD'deki günlük elektronik sigara kullanım oranının liselerde yüzde 22'ye, ortaokullarda ise yüzde 9,4'e yükseldiğini aktaran Gülbaş, Türkiye'de de kullanımın yaygınlaştığı, özellikle de gençlerin hedef alındığı uyarısını yaptı.

Kaynak: 1