Türkiye'de fay hattında bulunan 24 il ve Siirt'in bir ilçesi dahil 110 ilçe açıklandı! İşte kritik ayrıntılar

"Ülkemizde 500’den fazla, yüzey kırığı oluşturabilecek fay var. Bu faylar Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından 2011 yılında yayınlanan Türkiye Diri Fay Haritası'nda gösteriliyor. 

Jeoloji Mühendisleri Odası geçtiğimiz aylarda diri faylar üzerinde oturan 22 ile ait raporlar yayınlayarak diri faylar üzerinde yerleşimim mümkün olduğunda önlenmesi ve bunun kurallarının ne olması gerektiğini haftalar boyunca raporlar halinde yayınladı, ilgili kurumların dikkatini çekti. Ülkemizde 22 il yüzey kırığı oluşturabilecek faylar üzerinde yer alıyor.

"2'Sİ TARTIŞMALI 24 KENT FAY HATTINDA"

Türkiye'de 22'si kesin, 2'si tartışmalı olmak üzere fay hattı üzerinde 24 kentimiz bulunuyor. Bolu tartışmalı, güneyinde fay var, içinden geçen fayın diri olup olmadığı kesin değil; ancak bence aktif.

 İkinci tartışmalı kent ise Kocaeli. İl merkezinde fay yok; ancak hemen güneyinde var. Kimisi şehir oraya kadar büyüdü diye onu da katıyor; kimisi de oralar ilçeye ait diye kabul etmiyor. Cevaplaması zor bir konu ancak fay hattındaki il sayısını 24 olarak belirtmekte bence bir mahzur yok.

İŞTE FAY HATTINDAKİ 110 İLÇE

Türkiye Diri Fay Haritası verilerine göre ülkemizde yapıları doğrudan diri fay üzerine oturan, 45 il alanı üzerinde 110 ilçe var. Bunun yanı sıra çok sayıda ilçe de diri faylara çok yakın konumda yer alıyor. MTA tarafından yayınlanan haritalara göre diri fay üzerinde yer alan ilçeler belirlendi. Ancak çoğu fayın yeri metre bazında bir doğrulukla bilinmiyor. Bu nedenle diri fayların tam olarak nerede olduğunun jeoloji ve jeofizik mühendisleri tarafından yapılacak özel araştırmalar ile belirlenmesi gerekiyor. Bu ilçelerimizi şöyle sıralamak mümkün:

SİİRT: Eruh

ADIYAMAN: Gölbaşı

AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı

ANKARA: Şereflikoçhisar

ANTALYA: Demre

AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar

BALIKESİR: Gönen, Manyas

BATMAN: Kozluk

BİNGÖL: Karlıova, Yedisu

BOLU: Gerede, Yeniçağa

BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa

ÇANAKKALE: Çan, Yenice

ÇORUM: Lâçin

DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz

DİYARBAKIR: LiceDİYARBAKIR: Lice

DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı

ELAZIĞ: Palu, Sivrice

ERZİNCAN: Üzümlü

ESKİŞEHİR: İnönü

GAZİANTEP: İslahiye

HAKKARİ: Şemdinli

HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas

ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu

İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire

K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu

KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar

KIRIKKALE: Keskin

KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur

KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe

KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın

KÜTAHYA: Gediz, Simav

MALATYA: Akçadağ

MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu

MERSİN: Çamlıyayla, Mut

MUĞLA: Menteşe, Milas

MUŞ: Korkut, Varto

NİĞDE: Altunhisar, Bor

OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale

SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca

Ş.URFA: Bozova

ŞIRNAK: Beytüşşebap

SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli

TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye

VAN: Çaldıran, Özalp

YALOVA: Altınova, Çınarcık

"TÜRKİYE'NİN YÜZDE 30'UNDA YIKICI DEPREM RİSKİ VAR"

Ülkemizde deprem sarsıntısı tehlikesine sahip alanların büyüklüğü 250.000 kilometrekaredir. Bu ise tüm ülke yüzölçümü ile kıyaslanırsa yaklaşık % 30'a karşılık gelir. Özetle, tüm Türkiye deprem tehdidi altındadır; ancak ülkenin % 30'u yıkıcılığı yüksek deprem tehlikesi altındadır.

Kırmızı ile gösterilen alanlar Türkiye Deprem Tehlike Haritası'na göre 50 yılda aşılma olasılığının % 10 olduğu depremde 0.3 g ve daha yüksek ivmeler ile sarsılması beklenen alanları, siyah hatlar ise diri fayları gösteriyor.

"MARMARA'DA 250 YILDA BİR BÜYÜK DEPREM OLUR"

Marmara içerisinde yer alan fayların kırılma olasılığının büyük olduğu, bu faylar kırıldığı takdirde 7’den büyük bir deprem gerçekleşeceği ve böyle bir durumda sadece İstanbul’un değil Marmara çevresinde geniş bir alanın etkileneceğini uzun yıllardır konuşuyoruz. Bu durum 17 Ağustos 1999 depreminden sonra daha büyük bir olasılıkla gündeme geldi. Marmara’da ortalama 250 yılda bir büyük deprem oluyor. Son büyük depremler olarak 1509 ve 1766 depremlerini tarihi kaynaklardan öğreniyoruz.

"DEPREM 5 METRELİK KAYMA YARATACAK"

Bu da yaklaşık 250 yılda bir büyük deprem olduğu anlamına geliyor. 1766’dan bu yana 255 yıl geçtiğini dikkate alırsak tekrarlama aralığı dolmuş durumda. Öte yandan ölçümler Marmara Denizi'ndeki Kuzey Anadolu Fayı parçasının yılda ortalama 2 cm kadar hareket ettiğini gösteriyor. Bu da son 255 yılda 5 metre civarında bir atım biriktiğini gösteriyor.

Daha sade bir anlatımla Marmara’da beklenen deprem gerçekleştiğinde Yalova’daki bir nokta İstanbul’daki bir noktaya göre 5 metre batıya doğru kayacak. Benzer bir durum 17 Ağustos 1999 depreminde de yaşanmış, Sakarya’da fay üzerinde yer alan bir benzin istasyonunun iki pompası birbirine göre 5 metre kadar kaymıştı.

Sakarya'da 17 Ağustos'ta benzin istasyonunun 5 metre kaydı.

"MARMARA'DA DEPREMİN OLMA ZAMANI GELDİ"

Faylar hareket ettikleri zaman hareket ettikleri yöndeki kayaları sıkıştırır; bu da olması beklenen bir depremi daha öne çeker. Buna stres transferi ya da halk dili ile tetikleme diyoruz. 17 Ağustos depremindeki hareketin Marmara’daki bir depremin olma olasılığının % 15 kadar artırdığı hesaplanıyor.

Tüm bunları üst üste koyduğumuz zaman Marmara’da bir depremin olma zamanı gelmiştir. Ancak bunu kesin bir ifade olarak kabul etmemek gerekir, çünkü doğa hiçbir zaman bizim beklediğimiz gibi düzenli, davranmayabilir.