İLERİ YAŞTA DÜŞME PROBLEMLERİ
Hüsna Anık
Düşme, ileri yaşlarda sık karşılaşılabilen önemli ve hayati tehlikesi bulunan bir kaza çeşididir. Düşmeyle beraber günlük yaşam aktivitelerimizdeki bağımsızlığımızı kaybedebilir ve tamamen başkalarına bağımlı bir şekilde hayatımızı sürdürebiliriz. Düşme riski başta sağlık sorunlarına bağlı olmak üzere birçok sebepten dolayı olabilir. Bildiğimiz üzere yaşla beraber vücudumuzda birçok fizyolojik değişim yaşayabilmekteyiz. Vücudumuz belli yaş dönemlerinde düşmeyle beraber oluşabilecek hasarları daha iyi tolere eder ve iyileşme süremiz kısalır. Yaş aldıkça vücudumuzdaki kas kaybı, duyu organlarındaki dezenformasyonlar veya kayıplar düşme riskimizi arttırabilmektedir. Ayrıca, yaşadığımız çevre de olası bir düşme riskiyle karşı karşıya bırakabilir bizleri. Caddeler, sokaklar, kaldırımlar, evimizin dekorasyonu…
Yaşlılarda düşmelerin genellikle birden fazla sebebi vardır ve %70’i yaralanma ile sonuçlanır. En sık görülen sorun kalça ve önkol kırıklarıdır.
Düşmenin nedenleri arasında;
- İleri yaş
- Düşme geçmişi
- İlaç yan etkileri (Sersemlik, baş dönmesi)
- Görme ve işitme problemleri
- Postürde bozukluk (Duruş bozukluğu)
- Denge problemleri
- Osteoporoz (Kemik erimesi)
- Sarkopeni (Kas kitlesinin azalması)
- Genel durum bozukluğu gösterilebilir.
Düşmelerin yaklaşık yarısı evde olur. Ev içi düşmeler daha çok banyoda, yatak odasında ve mutfakta, ev dışı düşmeler ise daha çok basamak ve kaldırım kenarlarında olmaktadır. Evimizi daha güvenli hale getirmek için;
- Ev içerisinde düşmenize sebep olabilecek eşyaları kaldırın.
- Ev içerisinde ve dışında ayakkabı giyin. (Kaymayı engellemek için)
- Banyo ve tuvaletinize tutunma barları yerleştirin.
- Kaymaz halı ve paspaslar kullanın yere sabitleyin.
- Sık kullandığınız eşyaları kolay ulaşabileceğiniz yerlere koyun, basamaklardan kaçının.
- Evinizin aydınlatmasını iyileştirin.
- Yatağınızın yüksekliğini kendinize uygun şekilde belirleyin, yatak kenarlarına korkuluklar yaptırın.
- Gerekirse yürümenize yardımcı bir alet kullanın. (Baston, walker…)
Ev içerisindeki düzenlemeler dışında;
- Kas kuvvetlerinizin artması, denge ve gücünüzün iyileştirilmesi için hekiminize danışarak kendinize uygun bir egzersiz programı oluşturun.
- Düşme riskiniz , düşmeye yönelik bireysel korunma stratejileriniz ve doğru yönlendirilme için ailenizle beraber Gerontologlardan destek alabilirsiniz.
- İlaç tedavilerinizi düzenli olarak hekiminiz veya eczacılarınız ile gözden geçirebilirsiniz.
- Düzenli olarak yılda en az bir kere görme muayenenizi yaptırın.
Düşme kazaları çok küçük maliyetlerle önlenebilir. Zamanında alınmamış önlemler hem günlük yaşam aktivitelerinizdeki bağımsızlığınızı kısıtlar hem de size finansal bir yük oluşturur. Sağlıklı ve aktif bir yaşlanma süreci geçirmeniz dileğiyle …
